12 października 2024

Przełomowe w dziejach ludzkości wynalezienie druku

Warto opowiedzieć bardzo ciekawą i fascynującą historię wynalezienia druku. Można śmiało powiedzieć, że wynalezienie druku w historii ludzkości było jednym z największych przełomowym odkryć naukowych. Kto z nas nie słyszał o J. Gutenbergu (powiemy o nim później)? Porównując to osiągnięcie do wydarzeń politycznych, wielkość tego odkrycia jest równa na przykład znaczeniu Rewolucji Francuskiej (obalenie porządku feudalnego i wprowadzenie demokracji burżuazyjnej – według filozofii marksistowskiej). Do dziś ten wynalazek ułatwia nam życie, pomimo coraz większego znaczenia urządzeń takich jak na przykład laptop czy tablet. Należy zadać na początek pytanie jakie działania były podejmowane przez ludzi zanim wynaleziono druk? Warto wiedzieć, że zanim wynaleziono druk, teksty musiały być przepisywane ręcznie i tą robotą zajmowały się osoby, które zwane były skrybami.

Niestety działając za pomocą takiej metody można było produkować bardzo małą ilość książek, co sprawiało, że ich ceny były mocno wygórowane. Więc kiedy wynaleziono już druk, drukarz w ciągu jednego dnia mógł wytworzyć tyle książek, ile skryba w ciągu całego roku – ta różnica jak widzimy jest gigantyczna. Gazety oraz książki stały się więc powszechnie dostępne dla szerokich mas, a wiedza i prekursorskie idee mogły być w o wiele szybszym tempie rozpowszechniane. Warto wiedzieć, że wielu badaczy przyjmuje iż pierwszym drukowanym tekstem były kartki z modlitwami, które zostały wyprodukowane w Japonii w VIII wieku. Z czego były one wykonane? Wykonane były z drewnianych klocków i miały wyrzeźbione wypukłe znaki oraz obrazki. Jednakże trzeba pamiętać o tym, że zrobienie każdego klocka było bardzo czasochłonne i mógł on odbijać tylko jedną stronę. Również w Azji a konkretniej w Chinach w XI wieku około 1045 roku Pi Sheng, który był rzemieślnikiem i członkiem królewskiego dworu, wynalazł ruchomą czcionkę. W jaki sposób pracował? Używał on wypalanej gliny do produkowania pojedynczych chińskich znaków, które po umieszczeniu w metalowej ramie, były gotowe do druku.

Czy znaki mogły być ponownie wykorzystane? Warto wiedzieć, że znaki te mogły być ponownie wykorzystane do tworzenia nowych stron. Znów w Europie w XV wieku, niemiecki drukarz Johannes Gutenberg (żyjący w latach 1400-1468) który nie miał pojęcia o technikach wykorzystywanych w Chinach, stworzył swoją własną wersję ruchomej czcionki. Jakie wykonywał czynności? J. Gutenberg odlewał pojedyncze czcionki z metalu. Litery potrzebne do każdej strony tekstu układany był w metalowej ramie i kładziony na prasie. W kolejnym kroku smarowane były tuszem i przyciskano do nich papier. W ten sposób można było produkować tysiące kopii, a czcionki mogły być ponownie wykorzystywane do składania nowych stron. Warto powiedzieć także o tym, że J. Gutenberg, aby mógł mieć możliwość prowadzenia regularnie swoich prac, postanowił zaciągnąć pożyczkę u kupca Johannesa Fusta. Celem J. Fusta było pomnażanie pieniędzy za pomocą tego wynalazku. W 1455 roku pokonał on w toczącym się procesie sądowym J. Gutenberga i przez to przejął wówczas cały jego sprzęt drukarski. Razem z przyrodnim synem, który pobierał nauki u J. Gutenberga, założył drukarnię. Ostatecznie do czasu swojej śmierci J. Gutenberg mógł jedynie być zewnętrznym obserwatorem, i patrzeć w jaki sposób to odkrycie wykorzystywane jest w całej Europie i jak przysparza innym niemałych zysków.

Tempo powstawania pras drukarskich było szybkie i do 1500 roku w Niemczech funkcjonowało już ich sto, natomiast w Hiszpanii trzydzieści. Należy wiedzieć, że pod koniec XVIII wieku gazety oraz książki stały się tak bardzo popularne, że ręczne prasy nie mogły wręcz nadążyć za popytem. W późniejszym okresie Friedrich Konig (żyjący w latach 1774-1833), drukarz oraz inżynier z Saksonii (współcześnie część Niemiec) oraz jego wspólnik Andreas Bauer zaprojektowali prasę napędzaną parą. Jaka była jej efektywność? Należy wiedzieć, że drukowała ona aż tysiąc arkuszy w przeciągu 60 minut czasu, a jej tempo było cztery razy szybsze w porównaniu do prasy ręcznej. Warto dodać, że maszyna F. Koniga, wyprodukowana w 1814 roku, posiadała dwa duże zęby, na których umieszczano papier. Po zadrukowaniu na każdym z nich jednej kartki papieru, bębny obracały się, wciągając nową czystą kartkę. Płyta z czcionkami była, w miarę potrzeby, automatycznie pokrywana tuszem. Należy wiedzieć, że w 1886 roku niemiecki zegarmistrz, który żył w latach (1854-1899), a nazywał się Ottmar Mergenthaler wynalazł sposób składania i odlewania czcionek w wiersze, a urządzenie do tego przeznaczone nazwano linotypem.

Czym charakteryzowała się praca na tego typu urządzeniu? Należy wiedzieć, że tekst pisany był na klawiaturze, jak ma to miejsce w przypadku maszyny do pisania. Czym charakteryzowało się działanie tej maszyny? Maszyna składała tekst każdego wiersza (linii) czterokrotnie szybciej niż było to możliwe wcześniej, zachowując między literami oraz słowami prawidłowe odstępy. Znów w drugiej połowie XX wieku, w 1965 roku wynaleziono w Niemczech komputerową metodę składania czcionek, zwaną Digiset. Tekst wystukiwany był na klawiaturze i przechowywany w pamięci komputera. Następnie tekst przetwarzano w impulsy elektryczne, używając do tego lasera, a te (impulsy) z kolei w postaci fotograficznego obrazu tekstu przenoszono na papier fotograficzny i wywoływano. Natomiast komputerowy skład czcionek o nazwie Digitek, stworzono w latach osiemdziesiątych XX wieku. Należy wiedzieć, że tekst przechowywany w pamięci komputera jest zamieniany w kod impulsów elektrycznych, a ten następnie zmieniany na kod impulsów świetlnych.

Warto dodać, że obraz tekstu wyświetlany był na papierze fotograficznym za pomocą głowicy naświetlającej.